Wikang Tagalog

Ang Wikang Tagalog na kilalala rin sa mas simpleng pangalang Tagalog, ay isa sa mga pangunahing wika ng Republika ng Pilipinas at sinasabing ito ang de facto ("sa katunayan") ngunit hindi de jure ("sa batas") na batayan na siyang pambansang wikang Filipino (mula 1961 hanggang 1987: Pilipino^]). Sinasalita rin ito sa Hilagang Kapuluang Mariana, kung saan ang mga Pilipino ang pinakamalaking pangkat etnolingwistiko. Bilang isang pangunahing wika sa Pilipinas, ang karaniwan at pamantayang anyo nito ang pangunahing wika sa pambansang telebisyon at radyo, bagaman halos nasa Ingles ang buong kayarian ng mga pahayagan. Bilang Filipino, kasama ng Ingles, isa ang Tagalog sa kasamang-opisyal at tanging pambansang wika sa Pilipinas. Malawak na ginagamit ang Tagalog bilang lingua franca o "tunay na wika" sa buong bansa, at sa mga pamayanang Pilipino nasa labas ng Pilipinas. Subalit, habang kalat ang Tagalog sa maraming mga larangan, higit na laganap ang Ingles, sa iba't ibang antas ng katatasan, sa mga larangan ng pamahalaan at kalakalan. Tinatawag namananagalog o mananalita ang isang may mataas, may kahusayan, at kaalaman sa pananagalog.

Ang salitang Tagalog ay hinango sa salitang taga-ilog, galing sa unlaping tagá- na nangangahulugang "katutubo ng" na idinagdag sa harap ng salitang ilog, kaya't may ibig sabihing "mga taong naninirahan sa tabi ng ilog." Walang mga halimbawang kasulatan ng orihinal na Tagalog bago dumating ang mga Kastila. Sinasabi ng ilan na marahil sinunog ng mga unang paring Kastila ang mga ito, dahil sinasabi ring masademonyo ang mga halimbawang ito. Kakaunti lamang ang kaalaman tungkol sa kasaysayan ng wikang ito, ngunit sa haka-haka ng mga dalubhasa sa pananalita, katulad nina Dr. David Zorc and Dr. Robert Blust, nagmula ang mga ninuno ng mga Tagalog sa hilagang-silangang Mindanao o sa silangang Kabisayaan, kasama ng mga kamag-anak nitong wika ng mga taga-Gitnang Pilipinas.

Ang Doctrina Cristiana (Doktrinang Kristiyano) ang pinakaunang aklat na naisulat sa Tagalog, na inakdaan noong 1593. Nakasulat ito saKastila at dalawang uri sa Tagalog: nakasulat ang una Baybayin habang ang sa mga titik ng Latin naman ang isa. Pinaniniwalaang hinango rin ang Tagalog mula sa salitang taga-irog dahil kilala ang pangkat ng mga kayumangging ito sa pag-irog sa sinisintang kabiyak at sa pagiging tapat din sa pakikipag-ugnayan sa pinili niyang makakasama sa buhay. Batay ito sa isang nakaraang kaganapan, noong may higit pang katinuan at takot sa Diyos ang mga tao. May kaugnayan ang salitang ito sa isang kasabihang Tagalog na "mahirap mamangka sa dalawang ilog (o irog). Wala pang nailathalang aklat na nagsasabi kung gaano katanda ang wikang Tagalog, subalit may dokumento o kasulatang nakalimbag sa tanso na nagpapatunay na ang isang matandang uri ng wikang pinagmulan ng wikang Tagalog ay umiiral at ginagamit na mahigit sa isang libong taon nang nakalipas. Ito ang limbag sa Tanso ng Laguna ng taong 822 A.D., isang bagay na patuloy pang inuusisa at pinag-aaralan ng mga nagdalubhasa sa wika. Ipinapalagay na sangay na kauri ng wikang Tagalog ang iba pang mga katutubong wika sa Pilipinas, at patuloy pa ring ginagamit ang mga ito sa bawat rehiyon at mga lalawigan ng bansa. Nang dumagsa ang mga Kastila sa kapuluan ng bansang ito, nasumpungan nila na may kabihasnan na dito: na may wika, panulat na baybayin, at mga payak na lipunang may pinunong tinatawag na datu ng bawat pangkat o barangay. Sa pagtuturo ng mga dayuhan ng kanilang kaalaman mula saEuropa, nahubog ang kaisipan at kalinangan Pilipino sa kaisipang dayuhan, na nagpatuloy hanggang sa pagdagsa sa bansa ng mgaAmerikano at mga Hapones sa paglipas ng mga panahon. Sa kabila ng impluwensiyang ito, nakilala ang wikang Tagalog bilang isang pambansang wika na nakalalamang sa ibang mga diyalekto, at naging higit din sa mga wikang Ingles at Kastila.

Panitik ng baybaying Tagalog o ang alibata.

Sa kahabaan ng 333 taong pananakop ng mga Kastila sa Pilipinas, mayroon mga nasulat na mga pambalarila at mga talahuluganan ang Kastilang kaparian katulad ng Vocabulario de la Lengua Tagala ni Pedro de San Buenaventura (Pila, Laguna, 1613), Vocabulario de la lengua tagala (1835) at Arte de la lengua tagala y manual tagalog para la administración de los Santos Sacramentos (1850). Itinuturing angmakatang si Francisco Baltazar (1788–1862) bilang pinakamahusay na manunulat na Tagalog. Ang Florante at Laura ang kaniyang pinakabantog na akda, na naisulat noong ika-19 daantaon.

Noong 1937, napili ng National Language Institute ang Tagalog bilang batayan ng pambansang wika ng Pilipinas. Noong 1939, tinawag niPangulong Manuel L. Quezon ang Tagalog bilang ang Wikang Pambansa. Noong 1959, muli itong pinangalanang Pilipino ni Jose Romero, ang Kalihim ng Edukasyon noon, upang mabigyan ang Tagalog ng isa pambansang tatak at diwa, sa halip na pangpangkat etniko lamang. Subalit hindi nagresulta ang pagpapalit ng pangalan ng Tagalog sa pagtanggap, sa diwang nakadarama, ng mga hindi Tagalog, partikular na ang mga Sebwano, na hindi sumang-ayon sa pagkakapili ng Tagalog bilang wikang pambansa.

Noong 1971, muling binalikan an paksang pangwikang ito, at may isang kinalabasang kasunduan— isang "makapandaigdigang" gawi sa pagkakaroon ng wikang pambansa, na tatawaging Filipino, sa halip na Pilipino. Nang ibalangkasa ang bagong konstitusyon ng 1987, tinawag na Filipino ang wikang pambansa.^] Nilahad ng konstitusyon na habang umuunlad at nagbabago ang wikang Filipino, lalo pa itong pauunlarin at pagyayamanin batay sa buhay na mga wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika.

Ang paggamit ng Tagalog sa Pilipinas

Ginagamit ang Tagalog bilang lingua franca o "pangkaraniwang wika" (o "tunay na wika") sa Pilipinas, subalit ang Ingles ang ginagamit sa mga paaralan at sa pangkalakalan, pati na rin sa bugkos ng pamahalaan. Isa ang wikang Tagalog sa una at may mataas na uri ng wika sa kapuluang Pilipinas. Isa sa patunay ng kagulangan o katandaan nito ang lathalainKasulatang Limbag sa Tanso-laguna o LCI (822 A.D.), na bagama't may pagkakaiba ang anyo sa kasalukuyang Tagalog, may patunay na ito nga ang inang wika ng makabagong Tagalog sa Pilipinas. Nagpayabong at nagpayaman sa wikang Tagalog ang lawig ng panahon ng pakikipag-ugnayan ng kabihasnang tagalog sa iba't-ibang lahi ng mga taong nakarating sakapuluan ng Pilipinas. Sa kasalukuyan, ang wikang Tagalog ang siyang kinikilalang pangkaraniwang wika, at ang pambansang wika ng Republika ng Pilipinas. Sumusunod rito ang mga wika ng bawat rehiyon ng bansa, katulad ng Hiligaynon, Sebwano, Bikolano, Ilokano, Kapampangan, Pangasinan, at iba pa .

Anyo at sangkap ng komunikasyong pantao

Nakikipagusap ang mga tao upang maipamahagi o maitukoy ang karanasan at kaalaman ng bawat isa. Maaari din na intrapersonal ointerpersonal ang komunikasyon. May mga ilang teoriya ng komunikasyon na sinusubukang ipaliwanag ang komunikasyon pang-tao. Ito ay isang sistemang pagkaiintindihan sa bawat taong nagkakaintindihan. Maaari na intensyonal o di intensyonal, interaktib, transaktib,ang komunikasyon; maaari din na di pasalita o pasalita ito. puwede rin intrapersonal o kaya'y interpersonal ang komunikasyon pantao. May mga ilang paktor ng komunikasyon na sinusubukang ipaliwanag ang komunikasyon pang-tao.

Teknolohiya ng komunikasyon

Sa telekomunikasyon, nangyari sa pinakaunang transatlantic na pamamahayag gamit ang two-way radio noong Hulyo 25, 1940. (Tingnan din: semaphore, telegraphy, telephony, at radioteletype- kilala din bilang Public Switched Telephone Network, communications satellites,ethernet, at ang internet - isang network ng mga kabit-kabit na computer network.)

Habang bumabalangkas ang teknolohiya, kailangan din bumalangkas ang communication protocol; halimbawa, kailangang matuklasan niThomas Edison na kaunti lamang pagiging ambiguous ng pagbati ng hello sa pamamagitan ng boses sa malayong distansya; di maintindihan o nawawala ang transmission ng mga naunang pagbati katulad ng hail.

Maaaring paghiwalay ang pagkomunikasyon ng bawat tao sa iba't ibang larangan sa pagtubo ng palitang kaisipan sa pagitan ng maliliit na numerong ng tao (debate, talk radio, e-mail, personal na sulat) at sa mga malawak na pagkakalat ng isang payak na mensahe (ugnayang pampubliko, telebisyon, pelikula).

Hindi nagtatapos sa salitang ugat ng Latin na "communicare" ang pagkakautang natin sa mga Romano sa larangan ng komunikasyon. Sila ang kauna-unahang gumawa na maaari nating tawagin na tunay na sulat o sistemang koreo upang gawing sentro ang pagkontrol sa buongimperyo ng Roma. Dahil sa sistemang ito, madaling natipon ng Roma ang kaalaman ukol sa kaganapan ng karamihan sa kanilang laganap na lalawigan.

Isang mahalagang usapin sa komunikasyong gamit ang kompyuter ang virtual management.

Nagbabago ang komunikasyon sa pagunawa nito. Habang nagbabago ang mundo, nagbabago din ang paraan kung paano makipag-usap at mag-organisa. Sa katotohanan, ang pagbabago sa teknolohiya ng komunikasyon ang gumagawa sa pinakamalimit at laganap na pagpababago ng pilipino - tignan natin ang halimbawa ng pagtaas ng gamit ng web cam chat at iba pang biswal na komunikasyon na gumagamit ng network sa pagitan ng mga magkakalayong tao.

[baguhin]Mga hadlang sa komunikasyon

Communication apprehension ang tawag sa komunikasyon na may kasamang pagkabalisa. Maaring naimpluwensiyahan ng sariling-pagkakilala ang pagkabalisang iyon. At saka, maaari din maging sagabal sa komunikasyon ang bypassing (lumalagtaw), diskriminasyon atpolarisasyon. Isa sa mahalagang hadlang sa maraming pook sa mundo ang pagkabigong ibahagi ang karaniwang wika.

Detalyadong artikuloAnyo at sangkap ng komunikasyong pantao

Nakikipagusap ang mga tao upang maipamahagi o maitukoy ang karanasan at kaalaman ng bawat isa. Maaari din na intrapersonal ointerpersonal ang komunikasyon. May mga ilang teoriya ng komunikasyon na sinusubukang ipaliwanag ang komunikasyon pang-tao. Ito ay isang sistemang pagkaiintindihan sa bawat taong nagkakaintindihan. Maaari na intensyonal o di intensyonal, interaktib, transaktib,ang komunikasyon; maaari din na di pasalita o pasalita ito. puwede rin intrapersonal o kaya'y interpersonal ang komunikasyon pantao. May mga ilang paktor ng komunikasyon na sinusubukang ipaliwanag ang komunikasyon pang-tao.

Teknolohiya ng komunikasyon

Sa telekomunikasyon, nangyari sa pinakaunang transatlantic na pamamahayag gamit ang two-way radio noong Hulyo 25, 1940. (Tingnan din: semaphore, telegraphy, telephony, at radioteletype- kilala din bilang Public Switched Telephone Network, communications satellites,ethernet, at ang internet - isang network ng mga kabit-kabit na computer network.)

Habang bumabalangkas ang teknolohiya, kailangan din bumalangkas ang communication protocol; halimbawa, kailangang matuklasan niThomas Edison na kaunti lamang pagiging ambiguous ng pagbati ng hello sa pamamagitan ng boses sa malayong distansya; di maintindihan o nawawala ang transmission ng mga naunang pagbati katulad ng hail.

Maaaring paghiwalay ang pagkomunikasyon ng bawat tao sa iba't ibang larangan sa pagtubo ng palitang kaisipan sa pagitan ng maliliit na numerong ng tao (debate, talk radio, e-mail, personal na sulat) at sa mga malawak na pagkakalat ng isang payak na mensahe (ugnayang pampubliko, telebisyon, pelikula).

Hindi nagtatapos sa salitang ugat ng Latin na "communicare" ang pagkakautang natin sa mga Romano sa larangan ng komunikasyon. Sila ang kauna-unahang gumawa na maaari nating tawagin na tunay na sulat o sistemang koreo upang gawing sentro ang pagkontrol sa buongimperyo ng Roma. Dahil sa sistemang ito, madaling natipon ng Roma ang kaalaman ukol sa kaganapan ng karamihan sa kanilang laganap na lalawigan.

Isang mahalagang usapin sa komunikasyong gamit ang kompyuter ang virtual management.

Nagbabago ang komunikasyon sa pagunawa nito. Habang nagbabago ang mundo, nagbabago din ang paraan kung paano makipag-usap at mag-organisa. Sa katotohanan, ang pagbabago sa teknolohiya ng komunikasyon ang gumagawa sa pinakamalimit at laganap na pagpababago ng pilipino - tignan natin ang halimbawa ng pagtaas ng gamit ng web cam chat at iba pang biswal na komunikasyon na gumagamit ng network sa pagitan ng mga magkakalayong tao.

Mga hadlang sa komunikasyon

Communication apprehension ang tawag sa komunikasyon na may kasamang pagkabalisa. Maaring naimpluwensiyahan ng sariling-pagkakilala ang pagkabalisang iyon. At saka, maaari din maging sagabal sa komunikasyon ang bypassing (lumalagtaw), diskriminasyon atpolarisasyon. Isa sa mahalagang hadlang sa maraming pook sa mundo ang pagkabigong ibahagi ang karaniwang wika.

://www.google.com.ph

Kahalagahan ng wika

Pandaigdigan na ba ang Wikang Filipino?

DAHIL SA pangingibang-bayan ng maraming Pilipino, lumalaganap din ang wikang Filipino sa iba’t ibang panig ng mundo. Subalit bago ito tuwirang tawaging isang wikang pandaigdig, kailangan munang tumugon sa ilang katangian ang wikang Filipino.

Ito ang naging buod ng panayam na “Ang Wikang Filipino Bilang Wikang Pandaigdig” na idinaos sa pagbubukas ng 2007 Sawikaan sa Unibersidad ng Pilipinas-Diliman noong Agosto 2. Nagsalita sa panayam na ito sina Dr. Florentino Hornedo, propesor ng panitikan at pilosopiya sa UST Graduate School, at Dr. Elynia Ruth Mabanglo, makata at propesor ng panitikang Filipino sa University of Hawaii.

Mahahalagang katangian

Nilinaw ni Hornedo, na dating komisyoner sa Komisyon ng Wikang Filipino, ang pagkakaiba ng wikang internasyonal sa wikang pandaigdig. Aniya, tinutukoy ng una ang pagiging midyum ng komunikasyon ito sa ibang bansa samantalang ang pangalawa naman ay isang manipestasyon sa antas ng paggamit nito sa iba’t ibang mga larangan

“(Kapag sinabing) wikang internasyonal, ang ibig sabihin nito ay ang paggamit ng Filipino bilang wika na tumatawid sa hangganan ng mga kultura. Isang antas ito ng pagiging pandaigdig ng wika, na nagbibigay ng anumang larawan ng kung gaano kalaki ang impluwensiya ng wika sa mga gumagamit nito,” paliwanag ni Hornedo.

Kailangan namang tumugon ang isang wika sa dalawang pamantayan bago ito maituturing pandaigdigan, ani Hornedo. Ang una ay ang laganap na paggamit nito sa loob at labas ng bansang pinanggalingan.

“Ang kinaroroonan ng mga gumagamit ng wika ay (dapat isaalang-alang). Kahit isang milyon lamang ang gumagamit ng Filipino sa labas ng Pilipinas, masasabi nating lingguwaheng pandaigdig ito, sapakat ginagamit sa labas ng bansa,” paliwanag ni Hornedo.

Kanya ring ipinagdiinan na bukod sa heograpiya, mahalaga ring salik sa pagiging pandaigdigan ng isang wika ang antas ng paggamit dito ng mga tao.

“Samakatuwid, kahit ang lahat ng mga naglilinis ng kubeta sa mundo ay gumagamit ng Filipino, ang antas ng paggamit na iyan ay marahil ay kaugnay lamang sa paggamit ng kubeta,” paliwanag ni Hornedo. “Ngunit kung mga propesor na ang gumagamit ng Filipino, sa kanilang pagtuturo, ay ibang antas naman iyon.”

Kaugnay rito, binigyang-pansin ni Hornedo na pawang mga akademiko ang mga dayuhang gumagamit ng wikang Filipino.

Aniya, “Kung titingnan ninyo ang mga taga-ibang bansa na gumagamit ng Filipino, (sila ay) mga propesyonal. Kung hindi man mga propesyonal sa larangan ng wika, kadalasan ay mga propesor sa kultura.”

Sa loob at labas ng bansa

Nagbigay naman siya ng apat na halimbawang nagpapatunay na maaaring isa nang wikang global ang Filipino. Ang mga ito ay a.) kapag nakipag-usap ang isang Pilipino sa isang dayuhan gamit ang Filipino dito sa bansa; b.) kapag nakipag-usap ang isang Pilipino sa isang dayuhan gamit ang Filipino, sa ibang bansa; c.) ang pakikipag-usap ng isang banyaga sa kapwa banyaga gamit ang Filipino dito sa Pilipinas; at d.) ang paggamit ng banyaga ng Filipino upang makipag-usap sa kapwa banyaga sa ibang bansa.

Ani Hornedo, maaaring mapansin ang unang halimbawa sa larangan ng negosyo kung saan nakikipag-ugnayan ang isang mamimiling Pilipino sa mga negosyanteng dayuhan, gaya ng mga Tsino.

“Mayroon din mga Instik, na dahil naninirahan na sila rito at hindi na marunong mag-Intsik, pag kausap nila ang kapuwa Intsik, kung minsan ay Filipino na rin ang ginagamit,” paliwanag ni Hornedo.” Lalo na kapag ang Intsik na dayuhan ay natutuhan na ring gumamit ng Filipino.”

Samantala nangyayari naman ang ikalawang halimbawa kapag nagkakataong nag-usap sa ibang bansa ang isang Pilipino at dayuhan at kapwa silang nagnanais matutong magsalita nito. Ayon pa kay Hornedo, bunga rin ito ng hangarin ng ilang Pilipinong lumaki na sa ibang bansa na matuklasan muli ang kanilang pinagmulang kultura.

“Maraming Pilipino ang naghahanap ng pagkakataong gumamit ng Filipino dahil gusto nilang magkaroon ng tinatawag na ugat, kahit na sila ay hindi na mamamayan ng Pilipinas,” ani Hornedo.

Bihira naman ang mga sitwasyon na kung saan ginagamit ng mga dayuhan ang Filipino upang makipag-usap sa kapwa dayuhan dito sa Pilipinas, paglalahad ni Hornedo. Aniya, makikita lamang ito sa mga umpukan ng mga dayuhang magkakakilala sa isa’t isa.

“Banyagang nakikipag-usap sa banyaga, (gamit ang Filipino) dito sa Pilipinas, bihira ang ganoon. Dalawang ulit lang ako nakakita ng dalawang banyaga na nag-uusap ng Tagalog o Filipino sa palengke, “ ani Hornedo.

Makikita naman ang ikaapat na halimbawa sa mga pamantasang nag-aalok ng kurso sa wika na kung saan nag-aaral ng wikang Filipino ang ilang interesadong dayuhan, paglalahad ni Hornedo.

“Mayroon din namang mga banyaga na kumakausap sa kapwa banyaga, (gamit ang Filipino) sa ibang bansa, lalong lalo na sa mga pamantasan, sapagkat nag-aaral silang matutunan ito,“ paglalahad ni Hornedo.

Kaugnay rito ay kanyang inilahad ang naging karanasan niya sa pagtuturo sa Tsina. Ani Hornedo, nagkaroon siya ng 12 estudyanteng nag-aaral ng Filipino na bahagi ng kanilang kurso sa broadcasting. Subalit sa kinalaunan ay pumasok na lamang ang mga ito sa negosyo. Gayunpaman, dagdag niya, napakinabangan nila ang kanilang mga natutunan dahil ang ilan sa kanila ay nagtrabaho sa mga kompanyang gumagamit ng wikang Filipino.

Ang Filipino at ang diaspora

Samantala, tinalakay naman ni Mabanglo ang papel na ginagampanan ng wikang Filipino sa “diaspora” o mga pamayanang Pilipino sa ibayong-dagat. Aniya, mayroong tatlong larangan kung saan makikita ang bisa ng Filipino bilang isang wikang pandaigdig: komunikasyon, kabuhayan at seguridad.

Mapapansin ang unang aspeto sa pag-usbong ng mga makabagong paraan ng komunikasyon na gumagamit ng wikang Filipino bilang midyum ng komunikasyon, paglalahad ni Mabanglo.

“Sa Internet, libo-libo ang mga blogs, websites at talastasan e-mails na gumagamit ng Filipino,” ani Mabanglo. “Ang The Filipino Channel naman ay may kabuuang 1 million subscribers sa Estados Unidos lamang. (Samantalang) ang mga pelikulang Pilipino naman ay malawakang naipagbibibli sa DVD format, at inilalahok pa sa iba’t ibang film festivals sa mundo,” dagdag niya.

Samantala, ang wikang Filipino ay nagagamit na rin bilang kasangkapan sa negosyo. Ayon kay Mabanglo, patunay rito ang pag-usbong ng mga tindahan, konsiyerto at patalastas sa ibayong-dagat na nakatuon sa mga mamimiling Pilipinong nakatira roon. Inilahad din naman niya na pinag-aaralan na ang Filipino pati na ng mga sundalong Amerikano bilang bahagi ng kanilang mga istratehiya sa seguridad ng Estados Unidos. Ani Mabanglo, bahagi ito ng kanilang pagsasanay bago sila ipadala sa Pilipinas. Dagdag din niya na inaalok na rin ang pag-aaral ng Filipino bilang isang kurso sa ilang pamantasan sa Estados Unidos katulad ng University of Hawaii, Cornell University, University of Wisconsin at University of California.

Sa mga puntong tinalakay nina Hornedo at Mabanglo, makikitang nasa dahang-dahang ebolusyon ang Filipino bilang isang ganap na wikang pandaigdig. Subalit nakasalaylay pa rin ang pag-unlad na ito sa aktibong paggamit ng mga Pilipino sa wika sa iba’t ibang mga larangan. Ayon pa sa dalawa, ang mga nagtataguyod ng wika upang mapasimulan ang gawaing ito ay hindi na dapat umasa lamang sa pamahalaan.

“Kaya hindi ka na dapat maghintay sa gobyerno. (Sa halip) lumikha kayo ng mga programa kung talagang mahal ninyo ang wika at pagkatapos ay hikayatin ninyo ang gobyerno na tumulong doon sa may maitutulong (ito),” ani Hornedo.

Sang-ayon naman dito si Mabanglo nang kaniyang sabihing, “Masasabi (namang) hindi maiiwasan na magiging global na wika ang Pilipino sa malapit na hinaharap. Ang tanong, handa na ba ang mga kinauukulan dito?” Ruben Jeffrey A. Asuncion

Tomo LXXIX, Blg. 3 • Setyembre 7, 2007

Kahalagahan ng wika

1.Wika ang ginagamit natin sa pakikipagtalastasan. Sa pamamagitan nito ay naipapahayag natin ang ating saloobin at kaisipan. Sa pamamagitan din nito nalalaman natin kung ano ang gustong ipahiwatig ng ating kapwa. Nagkakaintindihan at nagkakaunawaan ang bawat isa sa pamamagitan ng paggamit ng wika.

2.Ang wika ay sadyang napakahalaga. Ito ang nagbubuklod sa bawat tao hindi lamang dito sa Pilipinas kundi maging sa mga ibang bansa rin.

3.Sa pamamagitan ng wika kaya nagkakaunawaan at nagkakaroon ng madaling komunikasyon ang bawat tao kundi pati na rin sa mga karatig bansa nito.

4.

• Ang wika ay kaluluwa ng isang bansa at salamin ng lipunan
• Sagisag ng pambansang pagkakakilanlan
• Ang wikang pambansa ay siyang susi sa pagkakabuklod-buklod ng damdamin at diwa ng mga mamamayan
• Sa pamamagitan ng mga salita nagkakaunawaan ang mga tao

5.Nakakapagkomunikasyon sa iba at nasasanay tayo sa gramatika

sa sarili

sa kapwa

sa lipunan

WIKA BILANG ISANG KOMUNIKASYON

   Ang komunikasyon o pakikipagtalastasan ay isang proseso ng pagpapalitan ng impormasyon na kadalasan na ginagawa sa pamamagitan ng karaniwang sistema ng mga simbolo. Ang Araling pangkomunikasyon ang disiplinang pang-akademya na pinag-aaralan ang komunikasyon. Ito rin ay ang interaksyon ng mga tao sa isa't isa.

Uri ng Komunikasyon

1. Komunikasyong Intrapersonal. Ito ay tumutukoy sa komunikasyong pansarili. Sangkot ang pag-iisip, pag-aalala at pagdama, mga prosesong nagaganap sa internal nating katauhan. Kapag ika’y napapabulong sa iyong sarili, ika’y nakikipagtalastasang intrapersonal. Ibinigay na halimbawa ni Taylor ang hearing yourself speak, feeling yourself move, and thinking. Dagdag pa niya, “Conciously or unconsciously, intrapersonal communication continues as long as we are alive.”
2. Komunikasyong Interpersonal. Ito naman ay tumutukoy sa komunikasyong nagaganap sa pagitan ng dalawang tao o sa pagitan ng isang tao at maliit na pangkat. Malaking bahagdan ng komunikasyong nagaganap sa ating lipunan ang nasa uring ito. Ang uri ng komunikasyong ito ang humuhubog ng ating ugnayan o relasyon sa ating kapwa. Sa ganitong sitwasyon, nagbibigay ng mensahe ang mga kasangkot sa komunikasyon, kasama na ang kanilang mga pandama: paningin, pandinig, pang-amoy, panlasa at panalat o pandamdam.
3. Komunikasyong Pampubliko. Ito naman ay tumutukoy sa komunikasyong nagaganap sa pagitan ng isa at malaking pangkat ng mga tao. Ang isang tagapagsalitang nagtatalumpati sa harap ng mga tagapakinig ay nakikipagtalastasang pampubliko. Ang mga midyang pangmasa tulad ng telebisyon, radyo, pahayagan, at pelikula ay nasa ilalim din ng uring ito.



Katangian ng Komunikasyon

Upang mabisang mailarawan ang komunikasyon, kinakailangang tukuyin at ipaliwanag ang mga salalayang katangian nito.

1. Ang komunikasyon ay isang proseso. Isang proseso ang komunikasyon na kinapalooban ng marami pang proseso. Hindi lamang ito kinasasangkutan ng pagpapadala at pagtanggap ng mensahe. Halimbawa, bago makapagpadala ng mensahe ang isang tao sa ibang tao, kailangang isipin niya muna kung ano ang mensaheng ipadadala niya, paano niya iyong ipadadala, anu-anong salita ang kanyang gagamitin, paano niya iyon isasaayos upang maunawaan, sa anong daluyan niya iyon paraanin at ano ang inaasahan niyang reaksyon ng pagpapadalhan niya ng mensahe. Ito ang tinatawag na proseso ng encoding o ang proseso ng pag-encode ng mensahe. Kapag natanggap na ng ibang tao ang mensahe, iisipin niya (tagatanggap) naman kung ano ang kahulugan ng mensaheng iyon, ano ang inaasahang reaksyon mula sa kanya, paano niya iyon tutugunan at sa paanong paraan niya ipadadala ang kanyang reaksyon. Ito naman ang tinatawag na proseso ng decoding o proseso ng pagde-decode ng mensahe. Idagdag pa na ang proseso ng komunikasyon ay hindi maaaring one-way lamang. Ito ay isang prosesong closed-circuit. 

2. Ang proseso ng komunikasyon ay dinamiko. Sa komunikasyon, ang minsang nangyari na ay hindi na mauulit pa. Ulitin man nating muli ang mga salitang una nating tinuran, nag-iiba na ang komunikasyon dahil iba na ang panahon. Kung gayon, ano mang komunikasyon ay naiimpluwensyahan ng oras, lugar, mga pangyayari at mga taong sangkot sa proseso,. Kung kaya’t ang komunikasyon ay nagbabago o dinamiko dahil sa impluwensya ng pagbabago ng mga ito.

3. Ang komunikasyon ay komplikado. Nagiging komplikado ang proseso ng komunikasyon dahil sa paraan ng pagtingin ng mga sangkot sa komunikasyon sa isa’t isa. Ito ang tinatawag na persepsyon na hindi laging pare-pareho. Kapag ang dalawang tao ay nag-uusap, halimbawa, ang kanilang komunikasyon ay naiimpluwensyahan ng: a) persepsyon ng isa sa kanyang sarili, b) persepsyon niya sa kanyang kausap, c) iniisip niyang persepsyon ng kanyang kausap sa kanya at d) ang tunay na persepsyon ng kanyang kausap sa kanya. Ang kanyang kausap ay mayroon ding: a) persepsyon sa kanyang sarili, b) iniisip niyang persespyon ng kanyang kausap sa kanya, c) iniisip niyang persepsyon niya sa kanyang kausap at d) tunay na persepsyon niya sa kanyang kausap. Bunga ng komplikasyong dulot ng mga persepsyong ito, may mga komunikasyong hindi nagiging mabisa at humahantong sa hindi pagkakaunawaan.

4.Mensahe, hindi kahulugan, ang naipadadala/natatanggap sa komunikasyon. Pansinin muli ang kahulugan ng komunikasyon. Ito ay proseso ng paghahatid at pagtanggap ng mensahe, hindi kahulugan. Kapag nagpapadala ang isang tao ng mensahe sa pamamagitan ng salita, halimbawa, maaari itong magkaroon ng iba’t ibang pakahulugan. Paano’y ang pagpapakahulugan sa mga mensahe ay nakasalalay sa tumatanggap nito. Kapag narinig mo ang salitang baboy, ano kaya ang kahulugan ng mensaheng iyon sa iyo? Gayon din kaya ang pagpapakahulugan ng iba? Paanong nangyari iyon gayong parehong mensahe naman ang sa inyo’y naipadala at inyong natanggap? Sapagkat hindi naman aktwal na kahulugan ang ipinadala at natanggap, mensahe pa lamang. Ang pagpapakahulugan ay depende na sa tumatanggap nito. Halimbawa, sinabi ng lalake na “gusto kita” sa isang babae, subalit ang pakahulugan ng babae sa salitang “gusto” ay “pag-ibig”. Magugulat na ang lalake kung bakit dikit na nang dikit ang babae sa kanya na tila nobya niya. 

5. Laging may dalawang uri ng mensahe sa proseso ng komunikasyon. Ang mensaheng ito ay maaaring mauuri sa a) mensaheng pangnilalaman o mensaheng panlinggwistika at b) mensaheng relasyunal o mensaheng di-berbal na nagpapahiwatig ng iyong damdamin o pagtingin sa kausap. Halimbawa, habang ang isang tao’y nakikipag-usap sa kaibigan, ang mga sinasabi niya ang mga mensaheng pangnilalaman. Samantala, ang kanyang relaks na pangngatawan, madalas na pagtingin sa kaibigan at lapit o agwat naman ang mga mensaheng relasyunal na nagpapahiwatig nas komportable siya sa kausap. Kung gayon, sa proseso ng komunikasyon, dalawang uri ng mensahe ang naipapadala at natatanggap at kadalasan, ang pagpapakahulugan sa mensaheng iyon ay bunga ng impluwensya ng isa sa isa.

6. Hindi tayo maaaring umiwas sa komunikasyon. Kahit pa tayo’y hindi magsalita, nakikipagtalastasan tayo sa ating kapwa. Pansinin ang dalawang taong nasa loob ng eleveytor, halimbawa. Hindi sila nag-uusap. Nag-iiwasan pa nga sila ng mata. Malinaw nilang naipadadala ang mensahe ng kawalan ng interes sa isa’t isa. Sa hindi pag-imik at pag-iwas ng tingin, kapwa nila natanggap ang mensaheng Huwag mo akong kausapin! Nagkaroon sila ng komunikasyon, hindi ba? At hindi nila iyon naiwasan! Kung tutuusin, kahit tayo’y nag-iisa, hindi natin maiiwasan ang mag-isip. Anong uri ito ng komunikasyon? Intrapersonal, hindi ba? Lalo na kapag may mga tao sa ating paligid. Hindi man tayo magsalita, sa ating mga kilos, galaw, kumpas at anyo, hindi man sinasadya ay nakapagpapadala tayo ng mensahe sa iba.





Mga Sangkap at Proseso ng Komunikasyon

Halos lahat ng depinisyong ibinigay ng mga awtoridad sa wika ay nagtataglay na salitang mensahe o impormasyon. Maymga bumabanggit ng tagapaghatid, tagatanggap at sistema. Ang mga nabanggit ay mga sangkap o elemento ng komunikasyon. May bumabanggit din ng salitang proseso sapagkat ang komunikasyon ay isang proseso.
Para sa epektibo at mahusay na pakikipagkomunikasyon, talakayin natin ang mga sangkap at proseso ng komunikasyon. Nasa ibaba ang ilustrasyon ng proseso ng komunikasyon. Pag-aralan itong mabuti at alamin ang mga elemento o sangkap nito, pati na ang prosesong mahuhulaang nagaganap.
Iniisa-isa rito ang mga sangkap o elemento ng komunikasyon, batay sa naunang ilustrasyon.

1. Enkoder. Ito ay tumutukoy sa tao o pangkat ng mga taong pinagmulan ng mensahe. Siya o sila ang tumutukoy sa mensaheng pinapadala. Kapag may nakasalubong ka at binati siya ng Magandang umaga, ikaw ang nagpapadala ng mensahe. Ang bisa sa pagpapadala ng mensahe ay naiimpluwensyahan ng layunin, kaalaman, kakayahan, pag-uugali, persepsyon o pananaw at kredibilidad ng nagpapadala ng mensahe.

2. Dekoder. Sa nabanggit na halimbawa, ang pinagsabihan ng Magandang umaga ang siyang tagatanggap ng mensahe. Siya ang magbibigay-pakahulugan sa mensaheng kanyang natanggap. Sa madaling salita, siya ang magde-decode. Katulad ng tagapagdala ng mensahe, ang kawastuhan ng pagde-decode niya sa mensahe ay maaaring maapektuhan ng kanyang layunin, kaalaman, kakayahan, pag-uugali, pananaw o persepsyon at kredibilidad.

3. Mensahe. Ito ang dahilan o layunin ng komunikasyon. Maaaring naglalaman ng mga impormasyon, ideya o palagay ang mensahe, o kaya’y pagpapahatid ng saloobin, damdamin o emosyon. Nabanggit na sa nakalipas na pagtalakay na ang mensahe ay may dalawang aspeto: a) mensaheng pangnilalaman o panlinggwistika at b) mensaheng relasyunal o mensaheng di berbal. Sa nauna nating halimbawa, ang mensaheng pangnilalaman ay maganda at umaga na kapwa may kahulugang pangnilalaman. Ngunit sa pamamagitan ng paraan ng pagbigkas ng pagbating iyon, sa kumpas ng kamay, ekspresyon ng mukha at paraan ng pagbibigay-diin sa salita ay maaaring mahiwatigan kung tunay sa kalooban mo ang pagbati, o kung natatakot ka lamang sa magiging reaksyon niya kung hindi mo siya babatiin, o kung sarkastiko ang iyong pagbati, o di kaya’y kung baka nakasanayan mo lamang na batiin ang sinumang makasalubong mo sa daan. Alinman sa mga iyon ay mga mensaheng relasyunal o di-berbal na kaakibat ng mensaheng pangnilalaman na iyong ipinadala.

4. Tsanel. Ito ang midyum o daanan ng mensahe. May dalawang kategorya ng mga daluyan ng mensahe. Ang una ay ang daluyang sensori o tuwirang paggamit ng paningin, pandinig, pang-amoy, panlasa at pandama. Ang ikalawa naman ayang daluyang institusyunal. Ang pakikipagtalastasan sa pamamagitan ng sulat, telegrama mga kagamitang elektroniko tulad ng telepono, e-mail, fax, cellular phone at beeper ay mga halimbawa ng daluyang institusyunal. Ang halimbawa natin sa itaas ay gumagamit ng daluyang sensori dahil tuwirang sinabi ang Magandang umaga.
Sa pasalitang komunikasyon, midyum ng mensahe ang air waves at mga kable, gayon din ang mga intrumento ng komunikasyon tulad ng telepono, radyo, telebisyon, teyp at iba pang instrumentong napapakinggan. Para naman sa pasulat na komunikasyon, daanan ng mensahe ang papel, aklat, dyaryo, magasin at iba pa, pati na ang kompyuter (e-mail, internet, atbp) na pare-parehong nagtataglay ng mga simbolong nakasulat. Light waves o liwanag naman ang tsanel ng mga mensahe sa kaso ng pagsenyas.
Ang bisa ng isang komunikasyon ay nakasasalayay din sa matalinong pagpili ng daluyan. Halimbawa, may mga pagkakataong daluyang sensori ang angkop katulad ng sa pagtatapat ng pag-ibig o pagbibigay ng panuto. Hindi naman maaaring sumulat sa bumbero kapag nasusunog ang bahay mo. Kailangan mong sumigaw upang humingi ng saklolo at tumawag sa telepono upang humingi ng tulong sa mga tagapatay ng sunog.

5. Ang Tugon o Feedback. Tumutukoy ito sa sagutang feedback ng enkoder at dekoder matapos nilang maibigay at maunawaan ang mga hatid na mensahe. Ito ay maaaring mauri sa tatlo: 1) Tuwirang Tugon, 2) di-tuwirang tugon at 3) naantalang tugon. Tuwiran ang isang tugon kapag ito’y ipinapadala at natanggap agad-agaran matapos ipadala at matanggap ang mensahe. Kapag ang nakasalubong sa una nating halimbawa ay agad sumagot ng Magandang umaga rin, ang tugon niya ay tuwiran. Samantala, ang tugon ay di-tuwiran kapag ito’y ipinahahayag sa pamamagitan ng anyong di-berbal. Halimbawa nito ay pagngiti, pagtango o pagkaway ng kamay. Ang naantalang tugon naman, katulad ng ipinahihiwatig ng pangalan nito, ay iyong mga tugon na nangangailangan pa ng panahon upang maipadala at matanggap. Isang halimbawa nito ay ang pagtugon sa pamamagitan ng sulat.
Dapat tandaan na sa sandaling ang isang tao ay nagpapadala ng tugon o feedback, siya ay nagiging tagapagdala na ng mensahe o nagiging enkoder at ang dating tagapagpadala ng mensahe ay nagiging tagatanggap na o dekoder.

6. Mga Potensyal na Sagabal sa Komunikasyon. Ito ang tinatawag sa Ingles na communication noise o filter. Bawat proseso ng komunikasyon ay maaaring magkaroon ng potensyal na sagabal. Ito ang mga bagay-bagay na maaaring makasagabal sa mabisang komunikasyon o sa komunikasyon mismo, Maaari itong matagpuan sa tagapagpadala ng mensahe, sa mensahe mismo, sa daluyan ng mensahe o di kaya’y sa tagatanggap nito. Ito ay mauuri sa apat: a) semantikang sagabal, 2) pisikal na sagabal, 3) pisiolohikal na sagabal at 4) sikolohikal na sagabal.
Ang pagkakaroon ng isang salita ng dalawa o higit pang kahulugan, pangungusap na hindi tiyak ang kahulugan at hindi maayos na organisasyon ng isang pahayag ay mga halimbawa ng semantikang sagabal. Halimbawa nito ay ang paggamit ng wika na Ingles ka nang Ingles, ngunit mali-mali rin naman ang gramar o hindi naman pala bihasa sa Ingles ang kausap, malamang maputol na ang linya ng komunikasyon.
Ang mga ingay sa paligid, mga distraksyong biswal, suliraning teknikal na kaugnay ng sound system, hindi mahusay na pag-iilaw at hindi komportableng upuan ay mga halimbawa ng pisikal na sagabal. Kasama rin dito ang panahon, na maaaring napakainit o napakalamig, may bagyo o napakalakas ng hangin o di kaya’y distraksyon sa paligid, tulad ng biglang pagpasok ng ibang tao, hayop at iba pa. 
Tinutukoy naman sa pisiolohikal na sagabal ang mga kapansanan mismo ng enkoder o dekoder ang hindi maayos na pagbigkas sa mga salita, hindi mabigkas ang mga salita, at may kahinaan ang boses. 
Samantala ang mga halimbawa naman ng mga sikolohikal na sagabal ay ang mga biases, prejudices, pagkakaiba-iba ng mga kinalakhang paligid at pagkakaiba-iba ng mga nakagawiang kultura na maaaring magbunga ng misinterpretasyon sa kahulugan ng mga mensahe.

7. Konteksto/Sitwasyon. Ang konteksto ay ang sitwasyon o kalagayan kung saan nagaganap ang komunikasyon. Ayon kina Barker at Barker, ang elementong ito ang isa sa mga pinakamahalaga dahil naaapektuhan nito ang iba pang mga elemento kasama na ang buong proseso ng komunikasyon. Ito ay may limang dimensyon; ang dimensyong pisikal, sosyal, kultural, historikal at sikolohikal.
Sa dimensyong pisikal ng konteksto ay nabibilang ang lugar na pinangyarihan ng komunikasyon at ang kondisyon ng kapaligiran. Malaki ang epektong nagagawa ng dimensyong pisikal sa uri ng talastasang magaganap. Kabilang sa mga salik ng dimensyong pisikal ay ang temperatura, liwanag, pook kung saan nag-uusap, lebel ng ingay, agwat o espasyo sa pagitan ng dalawang nag-uusap at maging ang oras. Ang bawat isa sa mga salik na binanggit ay makaapekto sa uri at sa proseso ng komunikasyon o sa talastasan ng nag-uusap o ng mga grupong kalahok sa talastasan. Halimbawa, iba ang magiging proseso at bunga ng komunikasyon kung nagsasalita ang guro sa harap ng klase kaysa sa pagkausap niya sa isang maliit na grupo sa parke. Maaaring maiba ang takbo ng komunikasyon na nagaganap ng umaga at nakaupo nang maayos at komportable ang mga kalahok kaysa sa kung ang mga kalahok ay gitgitang nangakatayo sa isang mainit at hindi komportableng pook.
Sa dimensyong sosyal ng konteksto ay pumapasok ang epekto sa komunikasyon batay sa uri ng relasyon ng dalawang nag-uusap o ng mga nag-uusap. Iba ang takbo ng usapan ng magkakaibigan, ng dati nang magkakakilala, ng magkakapatid, ng mag-ama o mag-ina, ng estudyante sa kapwa estudyante o ng estudyante at guro. May mga pangyayari sa isang grupo ng nag-uusap na sila lamang ang nagkakaintindihan. Maaaring malapit sila sa isa’t isa at magkakapalagayang-loob. Maaari nilang sabihin ang mga salita na masakit para sa iba o kaya’y biruan na pangkaraniwan sa kanila subalit hindi para sa iba. Naaapektuhan ang bunga ng proseso ng komunikasyon batay sa uri ng relasyon ng mga kalahok sa komunikasyon.
Ang dimensyong kultural ng konteksto ay naoobserbahan sa kung minsan ay di pagkakaunawaan sa komunikasyon sanhi sa pagkakaiba ng pananalig sa Poong Maykapal o pagkakaiba ng relihiyon. Gayon din ang pagkakaiba ng kinagisnang kultura. May epekto rin ang magkaibang pagpapahalaga, magkaibang uri ng pamumuhay at pagtanaw sa buhay.
Sa dimensyong historikal ng konteksto ay magkakaroon ng tuwiran o ng di-tuwirang impluwensya sa pag-unawa ng kasalukuyang pag-uusap o talastasan ang naunang usapan o pakikipagtalastasan. Halimbawa, sina Mikhael at Nolan ay nag-uusap tungkol sa balak na isasagawang proyekto ni Mikhael. Pinipigil ito ni Nolan at pinagsabihang baka hindi ito magtagumpay. Natapos ang usapan nila na sabi ni Mikhael ay pag-iisipan niya. Nang muli silang magkita ang unang tanong ni Nolan ay “Itutuloy mo rin ba?” Sagot ni Mikhael ay “oo”. Ang mga nakarinig sa usapan ay walang naunwaan kung ano ang tinutukoy o hindi itutuloy ni Mikhael. Subalit para kay Mikhael at kay Nolan lubos nilang batid ito at mayroon silang pagkaunawaan sa takbo ng usapan dahil sa kanilang nauna nang nakaraang pag-uusap. Iyon ang ibig sabihin ng dimensyong historikal.
Ang damdamin at emosyon taglay ng taong nag-uusap o ng mga taong kasangkot sa usapan ay nakaapekto sa uri, proseso at bunga ng usapan o komunikasyon. Halimbawa, maingat tayo sa pakikipag-usap sa isang taong bagong gising o taong naabala sa pagtulog. May kasabihan nga na magbiro ka na sa lasing huwag lang sa bagong gising. Gaya rin halimbawa, ng taong gutom o pagod. Medyo mainit ang ulo, wika nga tila wala pa sa kondisyon. Naaapektuhan ng kanilang damdamin at emosyon ang proseso ng usapan.

8. Sistema. Nangangahulugan ito ng relasyon o ugnayan na nalikha sa pamamagitan ng proseso ng komunikasyon. Halimbawa, kung hind mo kakilala ang isang tao, maaari ring magkaroon ng komunikasyon sa pagitan ninyo subalit madalang ang pakikipag-usap. Maaaring isang-tanong-isang-sagot ang mangyaring usapan. Maaari ring masyado kang ingat na ingat sa binibitiwang salita at maging sa komunikasyong verbal man. Subalit habang tumatagal ang panahon, nakilala mo na nang husto ang taong ito. Ang isang tanong-isang-sagot na pag-uusap ay nagkaroon ng pagbabago. Dahil nadevelop na ang relasyon ninyo ng taong ito, naging komportable ka na sa pakikipag-usap hindi na gaanong formal ang ginagamit mong wika, at naging panatag na ang loob mo sa paggamit ng di-verbal na mensahe. Nabuo ang sistema o ang ugnayan ninyo sa pamamagitan ng proseso ng komunikasyon. Kung gayon, ang sistema o ang ugnayan ang nagdidirekta sa kung ano at paano ka nakikipagkomunikasyon. Nangangahulugan lamang na ang proseso ng komunikasyon ay hindi lamang nagaganap sa isang tagpuan at tagpo lamang – ito ay patuluyang proseso o gawain.


Paraan ng Komunikasyon
Sa pagpapahayag ng mensahe sa komunikasyon ay kadalasang ginagamit ang pasalitang paraan o ang tinatawag na berbal na komunikasyon. Ayon kina Lorenzo (1994:6) ang komunikasyong berbal ay komunikasyong gumagamit ng wika na maaaring pasulat at pasalita. Pasulat ang uri ng komunikasyong nababasa at pasalita yaong mga binibigkas at naririnig. Ang berbal na komunikasyon ang siyang pinakamahalaga at pinakamabisa. Sa pamamagitan nito, lubos at buong linaw na naipahahayag ng tao ang kanyang naiisip at nadarama. Samakatwid, wika ang mahalagang kasangkapan sa pagpapahayag, paghahatid at pagbibigay o pagtanggap ng mensahe. 
Ngunit, upang higit na maging malinaw ang isang mensahe ay sinasamahan ito ng senyas o galaw ng bahagi ng katawan. Ito ang tinatawag na di-berbal na komunikasyon. Ayon kina Belvez (2004:17), ang mga di-berbal na komunikasyon ay bahagi ng mga mensaheng berbal kahit na ang mga ito’y naisasagawa nang wala sa loob o hindi kinukusa. Ito ay sa pamamagitan ng kilos ng katawan, kumpas ng kamay, galaw ng braso, iba-ibang uri ng pagtingin at pagtitig, taas ng kilay at mga ekspresyon ng mukha at iba pa.
Narito ang iba’t ibang uri ng komunikasyong di-verbal:

1. proxemics. Maaaring may kahulugan din ang espasyong inilalagay natin sa pagitan ng ating sarili at ng ibang tao. Ano ang iyong iisipin kung ang kaharap mo sa jeep na iyong sinasakyan ay halos magkapalitan na ang mukha, ika nga, sa kabila ng kaluwagan ng sasakyan? Paano ka makipag-usap sa iyong kasintahan? Gaano ang layo ninyo sa isa’t isa kadalasan? Gayon din ba ang layo mo kapag ika’y nakikipag-usap sa isang kaibigan, o sa isang di-kakilala o sa isang pangkat ng tagapakinig kapag ika’y nagtatalumpati? Hindi, di ba? May iba’t ibang uri ng proxemic distance tayong ginagawa sa iba’t ibang pagkakataon at ang distansyang ito ay maaaring mangahulugang intimate, personal, social o public. Makikita rin ito sa pakikitungo sa iba’t ibang tao depende sa edad, kasarian, kultura, at personalidad.

2. chronemics. Mahalaga ang oras. Ito ay isang bagay na kulang sa maraming tao. Ang paggamit ng oras, kung gayon ay maaaring kaakibatan ng mensahe. Halimbawa, ang pagdating nang huli sa isang job interview ay maaaring iinterpret na kakulangan ng disiplina. Samantala, ang pagdating naman nang maaga sa isang salu-salo ay maaaring makainsulto sa magbibigay ng salu-salo dahil maaari niya iyong ikataranta sa paghahanda. Ang pagtawag sa telepono sa madaling-araw ay malamang na ikagalit ng ibang tao. Maaari niyang ipalagay iyong sinasadyang pang-iistorbo sa kanyang pagpapahinga at kung gayo’y isang kabastusan. Ngunit maaari naman niya iyong ipalagay na isang matinding pangangailangan o isang emergency. May narinig din tayo na kapag mabilis magsalita ang isang tao, ang taong ito ay naghahabol sa oras. Kung napakabagal namang magsalita ang isang tao, sinasabi namang parang pag-aari niya ang oras. 

3. oculesics. Ito ay tumutukoy sa paggamit ng mga mata sa komunikasyon. Ang mata raw ang siyang “pintuan ng ating kaluluwa” sapagkat sa pamamagitan nito ay maaari tayong makipag-ugnayan nang makahulugan. May galaw ang mga mata na nagpapakita ng kondisyon, reaksyon, at gawi at atityud o saloob ng tao. Ipinababatid lamang nito na maaaring maghatid-impormasyon ang galaw ng mata tungkol sa tao. Anu-ano ang posibleng kahulugan ng mapupungay na mata, namumugtong mata, umiiwas na tingin, papikit-pikit na mga mata, pag-irap, pamimilog ng mga mata, pagtaas ng kilay habang nanliliit ang mga mata, at iba pa?

4. haptics. Ito ang pagpapadama ng iba’t ibang damdamin sa tulong ng paghawak sa kausap. Kabilang dito ang paghawak ng mga kamay upang makiramay at bumati. Maaaring hawakan ang pisngi ng nakababatang kausap kapag natutuwa rito, o kaya’y hawakan at guluhin ang buhok dahil din sa katuwaan. Maaari ring maghayag ng iba’t ibang damdamin kapag hinawakan ang siko o kaya’y ang balikat. Sa ating wika, may iba-iba tayong tawag sa paraan ng paghawak sa ibang tao o bagay at bawat paraan ay may kanya-kanyang kahulugan. Ilarawan ang mga sumusunod at tukuyin ang posibling kahulugan ng bawat isa: hawak, pindot, hablot, pisil, tapik, batok, haplos at hipo.

5. kinesics. Maraming sinasabi ang ating katawan, minsan pa nga’y higit pa sa mga tunog na lumalabas sa ating bibig. Kaya nga may tinatawag sa Ingles na body language. May mga natatanging kahulugan ang pagkikibit-balikat, pagdila, pagkakamot ng batok, pagtatakip ng ilong, pagpadyak, pagtulis ng nguso, paraan ng paglakad at napakarami pang iba.
Hindi rin maitatago ang ating damdamin at tunay na intensyon sa ating ating mukha. Sa mukha, maaaring makita kung ang isang tao ay masaya, umiibig, malungkot, nag-aalala, natatakot, may suliranin, nahihirapan, galit o di kaya’y nag-iisip.
Ang kumpas ng kamay ay isa ring mayamang pinanggagalingan ng mensaheng di-berbal. Maaaring ang kumpas ay regulative katulad ng kumpas ng pulis sa pagpapahinto ng mga sasakyan sa daan o kumpas ng isang guro sa pagpapatahimik ng mga bata. Mayroon din tayong mga tinatawag na descriptive na kumpas na maaaring maglarawan ng laki, haba, layo, taas at hugis ng isang bagay. Ang mga kumpas naman na nagpapahiwatig ng damdamin tulad ng paghampas ng kamay sa mesa, sabay na pagtaas ng dalawang kamay, pagkuyom na mga palad at pakikipagkamay ay tinatawag na mga kumpas emphatic.

6. objectics. Ito ay ang paggamit ng mga bagay sa komunikasyon sa pagpapaliwanag ng mga gustong sabihin, o kaya’y paggamit din ng mga bagay kapag may damdaming nais ipahayag. Gumagamit ng ruler ang titser hindi lamang sa kanyang leksyon sa Matematika kundi kapag siya’y nagagalit, o kung may gusto siyang bigyang-diin sa mga nakasulat sa blakbord.

7. paralanguage. Ito ay tumutukoy sa paraan ng pagbigkas sa isang salita. Ang salitang oo, halimbawa, ay maaaring mangahulugan ng pagsuko, pagsang-ayon, galit, kawalan ng interes o paghamon, depende kung paano iyon binibigkas. Nakapaloob din dito ang pagbibigay-diin sa mga salita, bilis ng pagbigkas, paghinto sa loob ng pangungusap, lakas ng boses at taginting ng tinig. Ang mga ito ay maaaring magpabagu-bago sa kahulugan kahit ng isang salita lamang. Halimbawa, subukan mong bigkasin ng tung na oh sa iba’t ibang paraan. Ano ang posibleng kahulugan ng bawat paraan mo ng pagbigkas ng tunog na iyon? Kahit hindi mo nakikita ang nagsasalita ay matutukoy mo kung siya ay babae o lalake sa pamamagitan ng boses. Hindi na kailangan pang sabihin ng tao na lalake siya o babae siya. Maaari ring makilala ang etnikong grupong kinabibilangan ng isang tao sa pamamagitan ng punto. Alam na alam natin kung ang nagsasalita ay isang Maranao dahil sa punto o intonasyon ng pagsalita.


8. Kulay. Ang kulay ay maaari ring magpahiwatig ng damdamin o oryentasyon. Ano ang ipinahihiwatig ng damit na itim? Ng bandilang pula? Ng taling dilaw sa noo? Sa mga interseksyon ng daan, ano ang ibig sabihin ng ilaw na dilaw, berde at pula? Ano ang ipinahihiwatig ng puting panyo? Sadya ngang ang kulay ng mga bagay-bagay ay madalas nating nilalapatan ng kahulugan.

9. iconics. Sa ating paligid ay marami kang makikitang simbulo o icons na may malinaw na mensahe. Sa pintuan ng mga palikuran, ano’ng simbulo ang nagpapahiwatig na ang isa ay pambabae at ang isa ay panlalake? Paano sinisimbulo na bawal manigarilyo sa isang lugar? Anong simbulo ang ginagamit sa mga lugar na para sa mga may kapansanan? Anong simbulo ang makikita sa botelya ng lason, o sa reseta ng mga duktor, o sa tanggapan ng mga husgado. Sa mga kalsada o daan, anu-anong mga simbulong panlansangan ang iyong makikita? Ilarawan ang bawat isa at sabihin ang kahulugan ng mga iyon.

10. personal na anyo. Kasama rito ang hugis ng katawan, ayos ng buhok, pagsusuot ng alahas, kuko at iba pa. May matatabang gustong pumayat, at may mga payat namang gustong tumaba. Depende sa persespyon ng bawat indibidwal kung ano ang nais nilang ayos o hitsura/anyo. Ano man ang gusto ng bawat indibidwal na maging anyo o ayos nila ay tiyak na may ipinararating na mensahe sa mga tumitingin o nakakakita.

11. damit. Sinasabing makikita sa damit na isinusuot ng isang tao ang kanyang hilig, edad, personalidad at maging ang mga pag-uugali. May ibang nagdaramit dahil kailangang magdamit, ibig sabihin kahit ano lang ang maisuot. Mayroong pumipili ng isusuot na komportable sila. May nagdaramit upang maging kaakit-akit. May iba namang nais laging sunod sa uso ang damit. Ano man ang layunin ng mga nagdaramit, may mensahe rin itong ipinarating. Maging ang disenyo ng damit ay may kahulugan.
12. amoy

13. lasa

14. musika
15. tunog

Kahit saan man, ang komunikasyon ay palaging ginagamit upang higit na magkaunawaan ang bawat indibidwal, pasalita man o pasenyas. Ang mahalaga ay nagkakaunawaan ang mga partisipant at nalinang ang kasanayang umunawa sa mga salik na personal at salik-sosyal at kahusayang magpaunawa sa mensaheng nilalayong ipahatid sa paraang angkop, tumpak, at katanggap-tanggap sa lipunan at pamayanan.


Mga Konsiderasyon sa Mabisang Komunikasyon
Upang maging mabisa, ang komunikasyon, kailangan din itong isaayos. Si Dell Hymes ay nagbigay ng ilang mungkahi kung paano dapat isaayos ang paggamit ng wika. Ayon kay Hymes, kailangang isaalang-alang ang ang konsiderasyon upang matiyak na magiging mabisa ang komunikasyon. Ginamit niya ang akronim na S.P.E.A.K.I.N.G. na tinalakay sa mga sumusunod na talata.

1. Setting. (saan nag-uusap?) Sa pakikipagkomunikasyon, ang pook o lugar saan naganap ang usapan ay dapat isaalang-alang. Ang paraan ng pagpapahayag ng mga salitang ginagamit, ang tono at tunog ng pagsasalita ay nag-iiba ayon sa lokasyon na pinangyarihan ng salitaan. Hindi maaaring ang pakikipag-usap sa kaibigan sa gitna ng lansangan ay maging katulad ng pakikipag-usap sa kanya sa loob ng simbahan. Ang lugar ay may malaking impluwensya sa komunikasyon. Kung hindi ito isasaalang-alang, maaari kang mapagkamalang bastos o walang pinag-aralan. Subukan mong magsisigaw sa loob ng inyong klase. Ano kaya ang kahihinatnan mo?

2. Participants. (sino ang kausap, nag-uusap?) Dito isinaalang-alang ang tao o mga taong kasangkot sa komunikasyon. Ang pag-uugali, katauhan, damdamin, maging ang estado sa buhay, katungkulan, hanapbuhay, gulang kasarian, paniniwala at pilosopiya sa buhay ay nakakaimpluwensya sa daloy at paraan ng pagpapahayag ng nagsasalita at ng kanyang kausap. Halimbawa, maaari mong sabihing Pare, pahiram nga ng bolpen mo sa iyong kaibigan, ngunit hindi mo maaaring sabihin iyon sa iyong ama. Subukan mo kayang sabihin iyon sa kanya, ano kaya ang magiging reaksyon niya? Bakit? Paano ba ang angkop na pahayag kung ang gayong diwa ay sasabihin mo sa kanya?

3. End. (ano ang layunin ng usapan?) Sa komponent na ito ang interaksyon ay ayon sa layuning nais matamo sa pakikipagkomunikasyon: pagpapahayag o pagbibigay ng impormasyon, pag-uutos, pakikiusap, pagpapahiwatig, pagpapakahulugan, pagmumungkahi, pagbabahagi ng damdamin, pangangarap o paglikha. Ano kaya ang layunin ng isang taong mangungutang? Makahiram ng salapi sa taong uutangan niya, hindi ba? Makakamit ba niya ang kanyang layunin kung ang sasabihin niya’y Hoy! Pautang nga ng isanlibo! Samantala, kung siya nama’y manghoholdap, makakamit ba niya ang kanyang layunin kung sa malumanay na pananalita’y sasabihin niyang Para mo nang awa, akin na ‘yang pera mo? Hindi ang sagot sa dalawang huling tanong. Kung gayon, sa paggamit ng wika, kailangan munang isaalang-alang ang layunin sa pakikipag-usap.

4. Acts Sequence. (paano ang takbo ng pag-uusap?) Ito ang tumutukoy sa pagkakaugnay ng usapang nagaganap sa uri ng pangyayari. Halimbawa, sa pagtitipan (date) inaasahang masuyo at malambing ang himig ng usapan at takbo ng pananalita ng magkasintahan ngunit, kapag may mga bagay silang pinagtatalunan maaaring magbago ang ayos ng usapan. Ito ay maaaring magresulta sa di pagkikibuan o away.

5. Keys. (pormal ba o impormal ang usapan?) Nakakita ka na ba ng isang taong nakakamiseta at naka-shorts sa isang debut party? O di kaya’y ng isang taong naka-gown o barong Tagalog habang naglalaro ng basketball o volleyball? Parang ganito rin ang magiging hitsura mo kung hindi mo isaalang-alang ang pormalidad ng isang okasyon sa iyong pakikipag-usap. Kung gayon, kung pormal ang isang okasyon, paano ka makikipag-usap sa ibang tao? Anong salita ang iyong gagamitin? Kung makikipag-usap ka sa iyong pamilyar na kaibigan, gayon di ba ang paraan ng iyong pagsasalita at ang mga salitang iyong gagamitin?

6. Instrumentalities. (ano ang midyum ng usapan, pasalita ba o pasulat?) Sa madaling salita, kailangang ikonsider din ang gamit o daluyan ng komunikasyon. Daluyang sensori ba o daluyang institusyunal? Bakit kailangang isaalang-alang ito? Pakaisipin mo. Maaari mo bang ikwento sa iyong kaibigan ang nobelang iyong nabasa sa pamamagitan ng text? Maipapaamoy mo ba sa kanya ang halimuyak ng bulaklak sa pamamagitan ng telepono? Susulat ka pa ba sa bumbero kung nasusununog na ang bahay mo? Kung hindi mo kayang magsinungaling nang harapan, magdadahilan ka ba pa sa iyong kasintahan sa kanyang harapan? Kung mahusay kang gumawa ng sulat o ng tula, paano ka manliligaw kaya? Ang midyum ang humuhubog at naglilimita sa isang mensahe. Kung mabisang maisasaalang-alang ito, kung gayon, magiging kontrolado natin ang hugis at lawak o limitasyon ng mensahe sa komunikasyon.

7. Norms. (ano ang paksa ng usapan?) Mahalagang maisaalang-alang din ng isang tao ang paksa ng usapan. Halimbawa, maaaring hindi mo na igigiit ang iyong katwiran kung batid mong limitado lamang ang nalalaman mo sa paksa ng isang pagtatalo. Makakabuti ring itikom na lamang ang bibig kung sa gitna ng isang talakayan ay wala ka namang nalalaman sa paksang tinatalakay. May mga paksa ring eksklusibo. Halimbawa, may mga paksang pambabae, kung paanong may panlalaki rin. Makabubuti, kung gayon, sa mga lalaki ang umiwas sa mga talakayang may paksang eksklusibo sa mga babae kung paanong makabubuti sa mga babae ang umiwas sa pakikilahok sa mga talakayang may paksang eksklusibong panlalaki.

8. Genre. (ano ang uri ng pagpapahayag? Pagsasalaysay, paglalarawan, paglalahad o pangangatwiran?) Sa komponent na ito, isinaalang-alang ang layunin ng participants. Kung ang nais niya ay ang magkwento ng isang pangyayari o mga pangyayari, pasalaysay ang pagpapahayag. Kung ang nilalayon naman niya ay magpakitang anyo, katangian, hugis, at kulay ng isang bagay, tao, pook, pangyayari at damdamin, paglalarawan ang paraan. Paglalahad naman ang paraan ng pagpapahayag kung ang nais nito ay magpapaliwanag at magbigay ng impormasyon, samantalang kung ang layunin niya ay ang manghikayat, magpatunay at pagbulaanan ang opinyon, katwiran at paninindigan ng iba, pangangatwiran ang paraan ng pagpapahayag.

Ang layon sa pagtuturo-pagkatuto ng wika ay ang pagtatamo ng pangkalahatang kahusayan sa paggamit ng wika upang makapagpahayag nang mabisa at maiugnay ang sarili sa kanyang paligid. Dapat malinang ang kasanayang umunawa sa mga salik na personal at salik-sosyal at kahusayang magpaunawa sa mensaheng nilalayong ipahatid sa paraang angkop, tumpak, at katanggap-tanggap sa lipunan at pamayanan..


Kahalagahan ng Komunikasyon
Tayo ay nabubuhay sa panahon ng pagbabago –panlipunan, pampulitika at pangkabuhayan. Ang isa sa mga salik na makatutulong sa ating pakikibagay sa mabilis na pag-inog ng daigdig at sa panahon ng globalisasyon ay ang kakayahan nating makipagtalastasan.

Kahalagahang Panlipunan. Isang sitwasyong nararapat harapin sa araw-araw na buhay ang pakikipagtalastasan. Kinakailangang maging mabisa ito upang maging normal ang pakikisalamuha natin sa mga taong makatatagpo sa lahat ng dako: sa tahanan, simbahan, opisina, palengke, paaralan at iba pa.
Sinumang maghahangad na maiagpang ang sarili sa lipunang ginagalawan ay gumagamit ng komunikasyon. Ang tagaumpay at kabiguan, ang hinaharap ng tao ay nakasalalay sa paraan ng kanyang pakikipag-unawaan. Pinatatag din ng pakikipag-unawaan ang kalagayan at binibigyang-halaga ang pagkatao. Sa pamamagitan ng mahusay at maayos na pakikipag-usap at pakikisalamuha sa iba, nakagagawa siya ng desisyon tungkol sa anumang bagay: sa kabuhayan, relihiyon, edukasyon at pulitika. Ang mensaheng dala ng bawat aklat, pahayagan, magasin, telebisyon at teatro ay nagbibigay ng ideya sa tao at naghahamon sa kanyang piliin ang landas na tatahakin o kalagayang haharapin. Nakapagbabago ito ng pag-uugali at pananaw ng isang nilikha.

Kahalgahang Pangkabuhayan. Anumang propesyon upang maging matagumpay ay nangangailangan ng mabisang pakikipagtalastasan. Ang isang abugado, bilang halimbawa, ay bumabalangkas ng mabisang pangangatwiran sa pagtanggol ng kanyang kliyente. Ang guro, sa pagtuturo, ay nangangailangan ng kasanayan sa pagpapaliwanag ng liksyon ay maging ang doktor sa pagsusuri ng maysakit ay kailangang makapagbigay ng tagubilin sa paraang nauunawaan ng pasyente. Kailangan ang mahusay na pakikipagtalastasan sa alinmang negosyo upang magkaunawaan ang nagbibili at ang mamimili.

Kahalagahang Pampulitika. Sa isang bansang demokratiko, ay may layang makisangkot ang mga tao sa pag-ugit ng pamahalaan. Malaya ang mga pagtatalakayan ng mga bagay-bagay na nauukol sa bayan. Ang mga karaingan at mungkahi ng madla ay maipaaabot sa itaas sa pamamagitan ng mga salitang may katapatan at linaw, hindi sa mabibigat na pananalitang magdudulot ng pagkapoot o salungatan. Kailangang maging maluwag ang pagkakasulat ng mga panuntunan at saligang batas upang mapanatili ang katarungan at kapayapaan.
Maging ang bansa, sa pakikipag-ugnayan sa iba pang bansa ay nangangailangan ng mabisang pakikipagtalastasan. Upang maging matagumpay sa kanyang relasyong pandeplomatiko, kailangang ang embahador o ministro ay maingat at mapili sa pagbibitiw ng anumang salita. Ang munting pagkakamali ay maaaring magbunga ng hidwaan ng mga bansa, sa halip na pagkakasundo.

://www.google.com.ph/